ΜΑΓΕΙΑ: Τι είναι;

Jay Kinney - Περιοδικό Gnosis, No 2, Άνοιξη - Καλοκαίρι 1986

  

Οι πέντε μας, ο μάγος, ο βοηθός του, ο κοινός μας φίλος ο Επισκοπικός ιερέας η γυναίκα μου κι εγώ, καθόμαστε στο ημικυκλικό στέγαστρο στο εστιατόριο "Good Earth" στο Long Beach. Είναι Κυριακή Πρωταθλήματος, οι λιγοστές παρέες κάθονται αραιά μέσα στο χώρο κι έτσι τίποτε δεν μας ενοχλεί καθώς η συζήτησή μας ακολουθεί τα δικά της μονοπάτια.

"Το κλειδί για να δεις με μια κρυστάλλινη σφαίρα", λέει ο μάγος, "είναι να αναπτύξεις την τέχνη, κάνοντας πρακτική με ένα κερί μπροστά από ένα μαύρο καθρέφτη ή μπροστά από καπνισμένο γυαλί όπου μπορείς να δεις αχνά την αντανάκλασή σου. Μετά από λίγο μπορείς να αλλάξεις αυτή την αντανάκλαση με το πρόσωπο κάποιου άλλου. Άπαξ λοιπόν και αναπτύξεις την ικανότητα να οραματίζεσαι με αυτό τον τρόπο, θα ανακαλύψεις ότι το να ενατενίζεις μέσα στην κρυστάλλινη σφαίρα και το να βλέπεις πράγματα γίνεται πολύ ευκολότερο. Το μυστικό είναι η εξάσκηση".

Ο μάγος τελείωσε με ανέκδοτα γύρω από διάφορους εσωτεριστές, μαγικές ομάδες και υποτιθέμενα φυλαγμένα μυστικά τα οποία δεν έμοιαζαν και τόσο μυστικά όταν αποκαλύπτονταν γύρω από ένα φλιτζάνι καφέ στο εστιατόριο. Ο Μάγος γκρίνιαζε πως η Μαγεία μαστίζεται από άγνοια και ανικανότητα. Σύμφωνα με αυτόν, οι περισσότεροι μάγοι ίσως να ξέρουν πέντε θεωρίες αλλά οι πραγματικοί Μάγοι που γνωρίζουν να εφαρμόζουν την πρακτική μαγεία είναι πολύ λίγοι.

Υψηλόβαθμοι σε μαγικά τάγματα με μυστήρια ονόματα ελέγχθηκαν και βρέθηκαν ελλιπείς. Η μαγεία σήμερα φαίνεται να έχει γεμίσει φιγουρατζήδες και τρελούς .

Ίσως ο μάγος να ήταν ισχυρογνώμων αλλά δεν ήταν παράλογος-τουλάχιστον όχι περισσότερο από όποιον άλλο καθόταν στο τραπέζι- και αγαπούσε ξεκάθαρα την τέχνη του. Ελιτιστής μαζί και λαϊκιστής, η κυριότερη ελπίδα του ήταν ότι ακριβείς πληροφορίες σχετικές με την μαγική παράδοση και τις τεχνικές της Μαγείας θα συνέχιζαν να βγαίνουν στο ευρύ κοινό ώστε οι άνθρωποι να μπορούν να εργαστούν με αυτό το υλικό μόνοι τους.

Παρόλα αυτά, πολύ λίγοι φαίνεται ότι θα επωφελούταν από την ευκαιρία αυτή δεδομένου του φόβου της γελοιοποίησης που φαίνεται να αφυπνίζει στον κόσμο η λέξη "μαγεία".

Πολύ συχνά στη λαϊκή φαντασία και στα Μ.Μ.Ε. η μαγεία εξισώνεται με τη μαύρη μαγεία και το σατανισμό και βασιλεύει η σύγχυση.   Μέσα στη φασαρία και στη βιτρίνα παραβλέπεται o βαθύς δεσμός της μαγείας με την θετική δυτική εσωτεριστική πνευματικότητα, με αποτέλεσμα οι προσπάθειες εκ νέου διεκδίκησης της πνευματικής μας κληρονομιάς, να είναι εν δυνάμει θολές και παραποιημένες.

'Έξω στον έρημο κεντρικό δρόμο περπατάμε προς το αυτοκίνητό μας. Είναι η ώρα του μεγάλου αποχαιρετισμού για το μάγο και το βοηθό του και πρέπει να προλάβουμε  το αεροπλάνο στο αεροδρόμιο. Ο μάγος και εγώ χαμογελώντας επιδιδόμαστε σε μια πολύπλοκη χειραψία και αποχαιρετιζόμαστε. Αυτός επιστρέφει στην κρυστάλλινη σφαίρα του ενώ εμείς επιστρέφουμε στις εκδόσεις μας.

   

Η ΜΑΓΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Αν και συχνά θεωρούμενη "υπερφυσική", η μαγεία στην  πραγματικότητα δρα μέσα σε μια παραδοσιακή άποψη του Σύμπαντος γεμάτη με ένα αναγνωρίσιμο σύνολο από φυσικούς νόμους. Όπως αναφέρει εκτενέστερα ο Arthur Versluis στο άρθρο του "Μαγεία και Θρησκεία" (Gnosis, τεύχος 2, σελ. 22), αυτή είναι η κοινή θεώρηση του κόσμου ανάμεσα στους δυτικούς μέχρι τους τελευταίους αιώνες.

Αν και υπερσκελίστηκε στη λαϊκή συνείδηση από την ορθολογιστική υπόθεση του Διαφωτισμού και της μοντέρνας Επιστήμης, αυτή η άποψη του κόσμου, που βρίσκεται στην καρδιά του Δυτικού Εσωτερισμού, ασκεί ακόμη μια ισχυρή επίδραση για ένα κυρίως λόγο: Δουλεύει.

Αυτό που σήμερα θεωρείται δυτική Μαγεία είναι στην πραγματικότητα ένας συνδυασμός αυτής της παραδοσιακής θεώρησης του κόσμου με προσθήκες και συστηματικές βελτιώσεις από Ευρωπαίους του 19ου αιώνα όπως ο Fransis Barret, ο Eliphas Levi και οι ηγέτες της Αγγλικής μαγικής ομάδας, του Ερμητικού Τάγματος της Χρυσής Αυγής.

Στο κέντρο της μαγικής θεώρησης του κόσμου είναι η ιδέα των διαφόρων αοράτων Επιπέδων (ή Κόσμων) από συνειδήσεις που επεκτείνονται υπεράνω και μεταξύ του καθημερινού μας κόσμου.

Αυτά τα πεδία που εκλεπτύνονται προοδευτικά είναι οι θέσεις (ή συχνότητες για να δανειστούμε μια παρομοίωση από το ραδιόφωνο) των διαφορετικών επιπέδων συνείδησης.

Ανάλογα με το επίπεδο, είναι επίσης και οι κατοικίες για τις ιεραρχίες των οντοτήτων ή ενεργειών που περιλαμβάνουν τα στοιχειακά, τους αγγέλους, τους δαίμονες, τα αρχέτυπα, τους θεούς και τις αποσαρκωμένες (και ενσαρκωμένες) ψυχές. Με την κατάλληλη εκπαίδευση και πειθαρχία, ο μάγος μπορεί να επικεντρωθεί ή να συντονισθεί σε αυτά τα πεδία, να αλληλεπιδράσει με τους κατοίκους τους, να αποκτήσει γνώση ή να χρησιμοποιήσει δύναμη και να επιστρέψει για να αφηγηθεί την ιστορία.

Αυτό το σχέδιο των εσώτερων και εξώτερων (ή ανώτερων και κατώτερων) κόσμων χρωστά πολλά στον Πλάτωνα, αν και μπορεί επίσης να βρεθεί στη φιλοσοφία του Ψευδό-Διονυσίου, στις αρχαίες Ερμητικές Γραφές, στους Σοφούς Ανθρώπους των Σούφι, όπως ο Ibn' Sina και ο Ibn' Arabi, στον ποιητή Δάντη και σε διάφορους Καμπαλιστές. Έχει επίσης έντονες ομοιότητες με την κοσμολογία της Ανατολικής yoga και τη Ταντρική παράδοση.

Κατά μια διατύπωση αυτής της κοσμοθεωρίας, οι πλανήτες και τα αστέρια αντιπροσωπεύουν τον Μακρόκοσμο ενώ κάθε άνθρωπος είναι ένας Μικρόκοσμος. Το γνωστό Ερμητικό αξίωμα "Όπως πάνω, έτσι και κάτω" αναφέρεται σ' αυτή την αρχέγονη διαίρεση του ορατού και του αοράτου.(.........................)

Οι διάφορες δυνάμεις που εργάζονται στους εσώτερους κόσμους δεν είναι ένα χαοτικό συνοθύλευμα από απρόβλεπτες οντότητες, ενέργειες και ποιότητες, αντίθετα έχουν μια τάξη και μια λογική οι οποίες έχουν συστηματοποιηθεί παραδοσιακά σε μερικά διαγράμματα. Μέσω της μαθητείας και της πρακτικής ο μάγος αφομοιώνει αυτά τα διαγράμματα ώσπου οι τα σύμβολά τους και οι έννοιές τους να του γίνουν δεύτερη φύση.

ΣΧΗΜΑ 1

Το πιο βασικό από τα παραπάνω είναι η θεωρία των τεσσάρων στοιχείων: αέρας, φωτιά, νερό γη. Όταν οι σαμάνοι δημιούργησαν στον πυρήνα της εργασίας τους το Παγκόσμιο Δέντρο που εκπροσωπούσε το Κέντρο του Σύμπαντος , οι μάγοι βάζουν τον εαυτό τους σ' ένα μαγικό κύκλο από τον οποίο αναπτύσσονται οι τέσσερις κατευθύνσεις. (Σχ.1).

Ένα διαφορετικό στοιχείο συνδέεται με κάθε κατεύθυνση καθώς επίσης κι ένας Αρχάγγελος, ένα μαγικό εργαλείο και μια συγκεκριμένη περιοχή ενδιαφέροντος.

Αφού σταθεροποιηθούν σ' αυτό το καλούπι, οι μάγοι δημιουργούν ένα σταθερό σύνδεσμο με το φυσικό επίπεδο πριν να επικεντρωθούν σε άλλα επίπεδα.

Αυτό το τετράπτυχο τμήμα του Σύμπαντος μεταφέρθηκε στα δώδεκα αστρολογικά σημεία (τρία σημεία για κάθε στοιχεία) και στα τέσσερα "χρώματα" του Ταρό (Σπαθιά, Ραβδιά, Κούπες και πεντάκτινα).

  

Το δεύτερο μεγάλο διάγραμμα της μαγικής θεώρησης του κόσμου είναι το Καμπαλιστικό Δέντρο της Ζωής. Όπως χρησιμοποιήθηκε από τους Εβραίους καμπαλιστές, το Δέντρο (Σχ.2) αρχικά αντιπροσώπευε δέκα όψεις ή ποιότητες του Θεού κατατάσσοντας αυτές από την πιο αφηρημένη και αδιαμόρφωτη έως την πιο προσιτή και υλοποιημένη.

ΣΧΗΜΑ 2

Όπως διαμορφώθηκαν από τη μαγική παράδοση μέσα στους αιώνες, αυτές οι δέκα σφαίρες (sephiroth) του Δέντρου της Ζωής αντιπροσωπεύουν διαφορετικά επίπεδα ή ποιότητες της συνείδησης που είναι προσιτά στο μάγο μέσα από τον τελετουργικό οραματισμό και την επίκληση.

Όπως με τα τέσσερα στοιχεία, υπάρχουν κι εδώ σύμβολα, άγγελοι, ονόματα του Θεού κλπ συνδεδεμένα με κάθε σφαίρα.

Η άποψη της Μαγικής Εργασίας που ονομάζεται "Εργασία Ατραπού" (Path-working) περιλαμβάνει τον οραματισμό ότι κάποιος κινείται πάνω σε μία (ή περισσότερες) από τις 22 ατραπούς ανάμεσα στις Σφαίρες συναντώντας τους κατοίκους αυτών των βασιλείων, πιθανόν προκαλώντας στον εαυτό του τις ποιότητες που είναι συνδεδεμένες με αυτή την Ατραπό και αργότερα προσέχοντας και καταχωρώντας τα λεπτά αποτελέσματα ή συγχρονικότητες που εμφανίζονται στην καθημερινή του ζωή ακολουθώντας την εργασία. 

Η ΜΑΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Όπως ο Jung επεσήμανε τις ομοιότητες μεταξύ του Μεγάλου Έργου των Αλχημιστών και τις διαδικασίας της Εξατομίκευσης που επιχειρούν όσοι κάνουν ψυχοθεραπεία, έτσι και κάποιοι μάγοι του 20ου αιώνα (κυρίως η Dion Fortune και ο Gareth Knight) μελέτησαν τη Μαγεία αντλώντας από τις θεωρίες του Jung. Με τον κίνδυνο μιας μεγάλης απλοποίησης αυτής της ανάλυσης, τα Εσώτερα Πεδία συνδέθηκαν με το Ασυνείδητο (προσωπικό ή ομαδικό, ανάλογα με το πεδίο), οι άγγελοι, οι δαίμονες και οι άλλες οντότητες θεωρήθηκαν, στις περισσότερες περιπτώσεις, ως προσωποποιήσεις αρχέτυπων ή συμπλεγμάτων, η Εργασία Ατραπού ή η αστρική προβολή έγιναν ασκήσεις Δημιουργικής Φαντασίας και η Εργασία των Μάγων -όπως και των Αλχημιστών- έγινε μια προσέγγιση στην εξατομίκευση.

Ακόμη και από τη θεωρία της συγχρονικότητας του Jung αντλείται για να δικαιολογηθούν τις αλλαγές και τα γεγονότα που εμφανίστηκαν κατά την αφύπνιση της Μαγικής Εργασίας.

Υπάρχουν πολλά που μπορούμε να πούμε γι' αυτή  την ερμηνεία της Μαγείας και, αν μη τι άλλο, μπορεί να βοηθήσει ώστε να αποσυρθεί η μαγεία έξω από το βασίλειο της προβολής και της παρεξήγησης όπου είχε εξοριστεί για αιώνες. Κι όμως, η μαγεία παραμένει ένα πολύπλοκο φαινόμενο, ένα φαινόμενο με πολλές όψεις που, όπως πρώτοι θα αντιλαμβανόταν οι μάγοι Fortune και Knight, αντιστέκεται στον υποβιβασμό της σε μια απλή, ψυχολογική εξήγηση.

Στην υψηλότερή της εκδήλωση (η οποία κυρίως μας ενδιαφέρει εδώ), η μαγεία είναι μάλλον ένα πνευματικό ταξίδι παρά μια θεραπευτική μέθοδος. Η ανάπτυξη της αυτογνωσίας και της ισορροπίας, οι οποίοι είναι οι στόχοι της ατομικοποίησης, είναι σχεδόν προϋποθέσεις για το νεόφυτο μάγο ώστε να προχωρήσει για να αναπτύξει τις ποιότητες της Θέλησης, της Συμπόνιας  και της Σοφίας που θα του επιτρέψουν να προχωρήσει στο Μαγικό Έργο.

Προς αυτή την κατεύθυνση, η Μαγεία είναι μια μορφή υπηρεσίας αν και -όπως και η προσευχή- οι μέθοδοι και τα αποτελέσματα μπορεί να είναι αόρατα.

Καθώς ο μάγος προχωρά μέσα από μια καθορισμένη σειρά μυήσεων (στις μαγικές ομάδες συνήθως μνημονεύονται στα τυπικά) οι υπευθυνότητές του αυξάνουν. Σύμφωνα με την παράδοση, οι υψηλότερες μυήσεις δεν σημαίνουν τόσο τιμές και δόξα όσο περισσότερα καθήκοντα και μεγαλύτερα βάρη. Τα καθήκοντα αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν θεραπευτική, εξισορρόπηση ενεργειών σε παγκόσμια κλίμακα, διδασκαλία ή την επέκταση της ανθρώπινης γνώσης.

Επιπλέον, σύμφωνα με την παράδοση, οι διδάσκαλοι ή οι συνεργάτες του μάγου μπορούν να είναι μη υλικές "επαφές των εσωτερικών πεδίων" που δρουν ανεξάρτητα από υλικά σώματα και δεν εμπλέκονται πλέον στους κύκλους των μετενσαρκώσεων. Τέτοιες οντότητες λέγεται ότι είναι οι "Μυστικοί Αρχηγοί" πίσω από το "Ερμητικό Τάγμα της Χρυσής Αυγής" και οι "Αδελφοί των Εσωτερικών Πεδίων" που καθοδηγούν την "Αδελφότητα του Εσωτερικού Φωτός" της Dion Fotune.

Δεδομένου ότι τα περισσότερα στοιχεία του μαγικού μύθου είναι δύσκολο να αποδειχθούν στον σκεπτικιστή ερευνητή, υπάρχει ένας ισχυρός πειρασμός να απορρίψει όλη την κοσμοθεωρία ως ένα συνοθύλευμα από αυταπάτες. Μερικοί μάλιστα ιστορικοί του εσωτερισμού όπως οι James Webb και Ellic Howe έχουν ασπαστεί αυτή την προσέγγιση. Άλλοι, όπως ο Francis King στο έργο του "Rites of Modern Occult Magic" αναφέρονται με καλά λόγια για κάποιους μάγους ενώ άλλους τους χαρακτηρίζουν ως "πρεζόνια του αστρικού" και σχιζοφρενείς.

Υπάρχουν δύο τουλάχιστον παράγοντες που με οδηγούν στο συμπέρασμα ότι οι αναγνώστες επιφυλάσσονται ώστε να κρίνουν μετά από προσωπική  μελέτη.

Πρώτον, η κοσμοθεωρία και το συμβολικό σύμπαν της Δυτικής Μαγείας είναι ουσιαστικά το ίδιο με αυτό άλλων μορφών του Δυτικού Εσωτερισμού: του Ερμητισμού, της Αλχημείας, του εσωτερικού Ελευθεροτεκτονισμού, της Θεοσοφίας και του Ροδοσταυρισμού. Αν και οι λεπτομέρειες και οι συμβολισμοί μπορεί να διαφέρουν από σύστημα σε σύστημα, μοιράζονται, σχεδόν πάντα, τις ίδιες διδασκαλίες. Εάν κάποιος αναγνώστης έχει εργαστεί και έχει αποκτήσει οικειότητα με κάποια από τις Σχολές αυτές -και δέχεται τις αξίες της- πιθανότατα, με περαιτέρω έρευνα επί της Υψηλής Μαγείας, να ανακαλύψει κι εκεί τις ίδιες αξίες.

Δεύτερον, καθώς τις περασμένες δεκαετίες έχουμε μάθει περισσότερα σχετικά με τις Ανατολικές ατραπούς, έχει γίνει εμφανές ότι η ίδια γενική κοσμοθεωρία -που περιλαμβάνει την ιδέα των επίπεδων συνείδησης, των τεσσάρων (ή πέντε) βασικών στοιχείων, των άυλων διδασκάλων κλπ- εφαρμόζεται κι εδώ επίσης. Πράγματι, η κύρια διαφορά μεταξύ της ανατολικής και της δυτικής προσέγγισης είναι πιθανό να βρίσκεται όχι τόσο στις λεπτομέρειες όσο στη συμπεριφορά: ή Ανατολή τείνει να θεωρεί τέτοια εσωτερικά βασίλεια ως περισπασμούς στο δρόμο για τη Φώτιση. Αντίθετα, οι δυτικές εσωτερικές παραδόσεις είναι αφιερωμένες στην εξερεύνηση και τη χρήση τους ως μια διαδικασία που ολοκληρώνει το ίδιο πνευματικό ταξίδι.

Η Μαγεία προκαλεί φόβο σε πολλούς επειδή ισχυρίζεται ότι συνεργάζεται με ότι είναι αόρατο σε κανονικές συνθήκες, όπως κι αν το ονομάσουμε: ασυνείδητο ή εσωτερικά πεδία.

Η επιδίωξη της Μαγείας συνεπάγεται έναν μεγάλο και αληθινό κίνδυνο: τον κίνδυνο ότι κάποιος αφήνει την πραγματικότητα της συνείδησης και προχωρά εξερευνώντας μια άγνωστη περιοχή.

Η πιθανότητα της εμφάνισης παράνοιας και ψυχικών τραυμάτων είναι πραγματική όχι επειδή κάποιος  υποθετικά προωθεί το "κακό" αλλά επειδή η μαγεία, όπως και κάθε τεχνική που απαιτεί σκληρή πειθαρχία, θέτει σε δοκιμασία ολόκληρη την ύπαρξή του, τις αδυναμίες του και τα πάντα.

Η Υψηλή Μαγεία, για την οποία συζητάμε εδώ, έχει λιγότερη σχέση με το σατανισμό ή την υποτιθέμενη "μαύρη μαγεία" από το να πηγαίνει κανείς στην εκκλησία. Στην πραγματικότητα, η Θεία Λειτουργία είναι πιθανόν η πιο κοινή εφαρμοσμένη τελετή ευεργετικής μαγείας στον κόσμο. Από την άλλη, η Χαμηλή Μαγεία -το κατάστημα της γωνίας με τα μαγικά κεριά, τα φίλτρα αγάπης και τα φυλαχτά που φέρνουν καλή τύχη- είναι σχεδόν τόσο διαβολική όσο κι ένας πλαστικός Ιησούς στο ταμπλό ενός αυτοκινήτου.

Οι αληθινοί σατανιστές και οι μαύροι μάγοι, άνθρωποι εκπαιδευμένοι στην εργασία των εσωτερικών πεδίων, οδηγούμενοι από ενδόμυχη κακοβουλία ή εκφρασμένο εγωισμό, είναι πολλοί λιγότεροι απ' ότι παρουσιάζουν τα ΜΜΕ.

Σπάνια είναι Μαγεία ό,τι φέρει αυτή την ταμπέλα. Η αληθινή Μαγεία είναι περισσότερο ένα κάλεσμα παρά μια κατάρα.

Μετάφραση: (AlTheo)